Aan het woord is dit keer Franc Pots (58), medisch technoloog bij het ZGT. Toen de MIC-OK in Hengelo aan vervanging toe was, keek hij eens kritisch naar alle beschikbare functies en hoeveel daarvan er in de praktijk daadwerkelijk gebruikt werd. Hij kwam met een heldere oplossing.
Uit nood geboren
‘ZGT heeft twee locaties, Almelo en Hengelo. De MIC-OK in Hengelo was twaalf jaar oud toen we storingen begonnen te krijgen. Bepaalde schakelunits werkten niet meer en waren ook niet meer leverbaar. Om zo snel mogelijk weer up and running te zijn, moest ik improviseren. Ik heb toen alle apparatuur voor de extra functionaliteiten weggehaald. Er waren onder andere drie camera’s, ook in de lamp, om de beelden van de OK op te nemen en analyses te maken. Het beeld kon naar een vergaderruimte gestreamd worden. De MIC-OK werkte ook met stembediening. Uiteindelijk bleef er alleen een SDI-splitter over die de drie monitoren van de MIC-OK van camerabeelden voorzag.
wat ik ben gaan doen, is eigenlijk reversed engineering
Het profiel van de locatie Hengelo is dusdanig dat er geen gebruik werd gemaakt van de extra functionaliteiten. Wat ik ben gaan doen, is eigenlijk reversed engineering: alle kabels loshalen en doorlichten en dan weer kabeltje voor kabeltje aansluiten. Het komt neer op de kern van ons vak.
Ik heb twee mensen op de OK op de hoogte gesteld van deze versobering en de rest van het team kwam er pas achter toen we later aan het vervangingstraject begonnen. Samen met collega Hans Zegger hebben we een plan en begroting gemaakt. Mede doordat er nog twee “oude” OK’s defect raakten, die we wel geminimaliseerd in gebruik konden houden, was iedereen er gelijk van overtuigd dat we met minder toekonden dan voorheen. Het vertrouwen van de gebruikers was op die manier direct geregeld.’
Vervangingstraject
‘Toen we aan het vervangingstraject van de MIC-OK’s op beide locaties begonnen, was er ook net een hybride OK gerealiseerd op de locatie Almelo. Hiervoor waren alleen al voor de beeldroutering twee grote kasten nodig in de technische ruimte. Dat voedde het idee om het voor de MIC-OK anders aan te pakken. Een opzet met weinig extra apparatuur, zodat je in het geval van onderhoud en reparatie ook weer snel in de lucht bent. Een opzet die zich bovendien al op drie MIC-OK’s in de praktijk had bewezen.
Uiteindelijk zijn er op beide locaties elk twee MIC-OK’s vervangen en hebben we kunnen uitbreiden met kleine MIC-functies voor twee urologie-OK’s en twee flexibele torens. In Almelo, waar artsen ook opgeleid worden, hebben we de OK’s volledig 4K uitgevoerd. We hebben daar ook routers toegepast om beelden naar de andere OK te streamen, zodat er iemand even mee kan kijken als er overleg nodig is. Deze functie is nog niet gebruikt.
bij defecten kan het OK-personeel de aansluitkabels snel verwisselen
In Hengelo hebben we bewust gekozen voor HD in verband met de kosten en de lagere risico’s. De monitoren zijn daar overigens wel 4K, omdat er geen HD-monitoren leverbaar waren met voldoende SDI-ingangen. Op alle monitoren kan gekozen worden tussen MIC-camera, externe SDI-ingang (bijvoorbeeld C-boog) of kopie van de chirurgen PC zodat ook PACS-beelden kunnen worden opgeroepen. We hebben ervoor gekozen om alle signalen meteen naar SDI om te zetten. Dit voldoet aan de 4K-specificatie en de kabels zijn goedkoop. Bij defecten kan het OK-personeel de aansluitkabels snel verwisselen en is de vertraging nihil. De pendelbekabeling is, waar mogelijk, dubbel uitgevoerd, zodat er bij kabelbreuk een reservekabel beschikbaar is.
Het ombouwen kostte per OK een lange werkdag met twee medewerkers van de medische techniek, een medewerker van de pendel-leverancier en een schilder om de plafonds weer te sealen.
We hebben weinig storingen gehad in de afgelopen periode. Er zijn communicatieproblemen geweest met Dicom, maar die bleken netwerkgerelateerd. Er is vier keer een SDI-pendelkabel vervangen (dubbel) en een keer een adapter van een splitter. Doordat alle apparatuur op de chirurgiependels geplaatst kon worden, is er geen isolatie voor de elektrische veiligheid nodig. Dus geen kosten voor isolatoren, glasvezel adapters, glasvezelskabels en -routers. Ook de (gekoelde) technische ruimtes zijn voor de MIC-OK overbodig geworden.’
Tips
‘De kwaliteit van de kabels en de connectoren zijn erg belangrijk: er moet 4K en 12G doorheen kunnen. Daar moet je niet op willen bezuinigingen. Advies: zoek een goede, ervaren kabelleverancier. Koop niet te krap in, want kabel en connectoren heb je snel te kort en ze komen bovendien ook op andere afdelingen weer van pas.
goed luisteren naar wat de eindgebruiker nodig heeft
Daarnaast is het ook van belang om goed te luisteren naar wat de eindgebruiker nodig heeft. En vraag bij vervanging altijd naar hoe vaak iets gebruikt is. Vraag door naar wat ze precies willen en waarom. Er is namelijk altijd heel veel mogelijk, zoals touchscreens, maar lang niet alles is nodig. OK-medewerkers zijn gespecialiseerd en hoogopgeleid dus als een bedieningspaneel ietsje ingewikkelder is, is het voor hen helemaal geen probleem.’
Leren
‘We hadden geen ervaring met het instellen van de SDI-adapters. Daar heb je verschillende adapters voor nodig en die moet je per apparaat instellen. De importeur bleek over een uitstekende helpdesk te beschikken die ons heel goed verder hielp. Voor de gebruikers hebben we uiteraard ook handleidingen gemaakt. Tijdens een installatiedag hebben we ook steeds andere collega’s mee laten werken zodat al onze collega’s vertrouwd waren met de systemen.’
Bijvangst
‘Het idee dat je niet overal het complete pakket hoeft aan te schaffen heeft op meerdere plekken postgevat in ons ziekenhuis. Dat gebeurt een beetje onbedoeld, maar als je het éénmaal anders hebt gedaan werkt het principe ook door in andere projecten. We hebben de kennis inmiddels in huis en we genieten het vertrouwen van de eindgebruiker.
Zo hebben we bijvoorbeeld ook alle endoscopietorens van nieuwe Dicom-apparatuur voorzien, hetzelfde type als in de MIC-OK’s. De server en softwareapplicatie voor de scopen van de leverancier zelf is geschrapt. Nu koppelen we rechtstreeks naar ons PACS en rapporteren in het EPD, via de apparatuur die we kennen.
Als overal dezelfde apparatuur staat, is dat ook makkelijker voor de gebruikers, ICT en de beheerders van Dicom. Iedereen kent de opties en is thuis in het menu, het is gebruiksvriendelijk. Het aantal verschillende types apparatuur is naar beneden gegaan, dat scheelt weer in de service en het onderhoud en de ICT-gerelateerde servers. Less is ook hier inderdaad more.’
Nieuwsgiering?
Wil je meer weten over de opstellingen die Franc gemaakt heeft, bijvoorbeeld over het kostenplaatje, neem dan contact met hem op via f.pots@zgt.nl
(2024-02 | Interview: Floor Gerritsma | Foto's: Ronald Zuidinga)
