Guido Hendricks (42)
Adviseur Medische Technologie bij het Radboudumc Nijmegen
Aan het woord is Guido Hendricks (42), adviseur medische technologie en nauw betrokken bij het net opgeleverde Gebouw P van het Radboudumc. Het gebouw is speciaal ontworpen voor isolatieverpleging en heeft ook een High Level Isolation Unit (HLIU) met twee VHK-IC kamers. Deze unit is voor patiënten met zeer ernstige besmettelijke ziekten. Een huzarenstukje.
Gebouw P
‘We zijn de eerste in Nederland die de langdurige verpleging als afdeling uit het ziekenhuis hebben getrokken en het apart hebben neergezet in een speciaal daarvoor ontwikkeld hightech gebouw. Dat is natuurlijk de droom van een biomedisch technoloog zoals ik, die werkt in de zorg. De praktische voordelen spreken voor zich: van besmetting verdachte mensen hoeven niet meer van de SEH naar Interne verplaatst te worden voor diagnose of verpleging. Ook wordt de standaard patiëntenzorg niet gehinderd.
Gebouw P voldoet aan alle randvoorwaarden, heeft de juiste apparatuur, en er is een eigen ambulance-ingang en point-of-care-laboratorium. Daar kunnen we in volledige isolatie de meest essentiële waardes analyseren vanuit het laboratoriumonderzoek en monsters op kweek zetten.
Het Radboudumc Centrum voor Infectieziekten heeft een leidende rol in outbreak management. Wij richten ons de opvang van zeer infectieuze patiënten en paraatheid bij een virusuitbraak. Een HLIU past in die strategie. Onze doelgroep zijn patiënten met tuberculose en longgerelateerde infectieziekten. In de HLIU kunnen we patiënten met virale hemorragische koortsen (VHK) verplegen, zoals het Ebola- en Marburg-virus.’
Schaalbaar
‘Er zijn twee VHK-patiëntkamers met een dubbele sluis, die direct opschaalbaar zijn naar IC-functionaliteit indien nodig. De naastgelegen andere twee kamers, met enkele sluis, kunnen gekoppeld worden aan de HLIU zodat er uiteindelijk vier VHK-kamers zijn. De hele HLIU kan direct en in zijn geheel van de buitenwereld afgesloten worden. Buiten de patiëntkamers hebben we een mini-SER-ruimte ingericht. We hebben daar extra (data)kabels getrokken om niet-wireless apparatuur op aan te kunnen sluiten. We kunnen om wat voor reden dan ook technologisch opschalen als dat nodig is.
Het gebouw is zo robuust mogelijk gemaakt. We hebben zelfs een epi-shuttle voor volwassenen. Dat is een shuttle waarin we besmette patiënten geïsoleerd kunnen verplaatsen als dat nodig is. Scheelt bijvoorbeeld weer het intensief reinigen van een ambulance. Als de VHK-kamers niet in gebruik zijn, kunnen we ze inzetten voor allerlei scenariotrainingen zodat de zorgprofessional bekwaam in de diverse handelingen blijft. Hiermee maken we de dure vierkante meters ook nuttig zonder patiënten.’
Samenwerking
‘Als afdeling Medische Technologie & Klinische Fysica (MTKF) hebben we intensief samengewerkt met de afdelingen Algemene Interne Geneeskunde (AIG), Intensive Care (IC), Project Bureau Bouwzaken (PBB) en Informatie Management (IM). We hebben het gebouw voorzien van veel technische systemen om de zorgverleners te assisteren. Uiteraard zaten we midden in alle covid narigheid, dus de Interne en IC hadden het zwaar, maar het is gelukt. We kwamen wekelijks en uurtje bijeen en iedereen kon zijn punten inbrengen.’
PvE
‘De samenwerking tussen de verschillende afdelingen leverde interessante punten op. Bijvoorbeeld bij de keuze voor patiëntbewaking. VHK-patiënten zijn wel heel ziek, maar niet per se IC-behoeftig. Beademing is meestal niet nodig en bloeddruk- en saturatiemeter zijn afdoende om de patiënt te bewaken. We hadden kunnen kiezen voor een complexere patiëntbewakingsmonitor met twee profielen: een overzichtelijk profiel van de algemene interne geneeskunde en een IC-profiel. We hebben er echter voor gekozen om twee losse systemen in de VHK-kamer te plaatsen: patiëntbewakingsmonitor en eenvoudige bloedruk- en saturatiemeter.
Er kleeft toch angst aan een apparaat dat in de buurt is geweest van zeer besmettelijke mensen
Het voordeel is dat het personeel van de verschillende afdelingen bekend is met de apparatuur. Zij zijn geschoold en bekwaam: er is geen extra scholing nodig.
Ander voordeel: de bewakingsmonitor kan buiten de VHK-IC-kamer opgeslagen worden en hoeft niet mee in de vH2O2-reiniging (waterstofperoxide) als die niet gebruikt is. Verder blijft deze apparatuur op de VHK-kamers, dat is ook psychologisch. Er kleeft toch angst aan een apparaat dat in de buurt is geweest van zeer besmettelijke mensen.
Daarnaast hebben we gekozen voor een brugopstelling met twee verplaatsbare wagons, en niet voor een pendel met een natte (infusie) en droge (bewaking) zuil. Een brugopstelling heeft minder draaiende delen dan een pendel, waardoor de reiniging eenvoudiger is. Een brugopstelling is ook goedkoper in de aanschaf en neemt minder ruimte in waardoor er meer bewegingsruimte is voor het verplegend personeel. En dat is vanwege de pakken die zij dragen heel prettig.
Het is wel opletten bij de keuze en positionering van de verschillende aansluitmogelijkheden, zoals data, WCD ’s en medische gasaansluitingen, omdat een brugopstelling compacter in formaat is.’
De VAR: video assistant referee
‘De centraalpost en VAR-opstelling is heel ruim ingericht. Er is gekozen voor speciale concentratie werkplekken voor de VAR. De VAR kijkt letterlijk via een videoverbinding mee naar de omkleedprocedure, die dus ook live begeleid wordt in de sluis door een tweede collega. Die data worden overigens niet opgeslagen, de streaming is bedoeld om de zorgprofessional ter plekke beter te beschermen tegen besmetting.
De aankleedprocedure is belangrijker dan de uitkleedprocedure. Als A goed is, is B ook goed. Dat wil zeggen dat bij de juiste aankleedprocedure er een veilige uitkleedprocedure mogelijk is zonder jezelf te besmetten, met alle gevolgen van dien. Onder het speciale beschermingspak, waar ook een ventilator in zit, zit een regulier ok-pak met daaroverheen een koelvest. Die vesten komen uit de sportwereld en hangen op een speciaal rek in een koelkast tot ze gebruikt worden. Het pak is hermetisch afgesloten en werkt op overdruk.’
Optimale communicatie
Vanuit de projectorganisatie Smart Hospital zijn diverse technologieën geïntegreerd. Dat heeft betrekking op automatisch te bedienen deuren, spreek-luisterverbindingen in de patiëntkamer, deurintercom en de slimme alarmering. Op de verpleegpost is een groot overzichtsscherm met camerabeelden van de kamers en omliggende ruimten en gangen. Ook alle patiëntgegevens staan daarop weergegeven.
De alarmering gaat ook naar smartphones. Belangrijk daarbij is dat het alarm broker platform zorgt voor prioritering van de alarmen vanuit de diverse bronnen: patiëntbewaking en beademing, infuustechnologie en het verpleegkundig en medisch oproepsysteem. Het type alarm is direct duidelijk, medisch of technisch, en de urgentie ook. De patiënten kunnen via tablets heel gericht aangeven wat ze nodig hebben, zodat het juiste personeel opgeroepen wordt. Gaat het om een extra kussen, wat drinken of een medische handeling?
Wat betreft de patiëntbewaking werd in het verleden een decentraal patiënbewakingsnetwerk opgetuigd. In het nieuwe gebouw is ervoor gekozen om gebruik te maken van het ICT-netwerk. Normaliter staat het multicastverkeer standaard uit om te voorkomen dat er een storm aan berichten ontstaat op het netwerk: die datapakketten komen dan immers overal terecht als je niet de juiste instellingen op de switch doet. In onze situatie willen we dat juist graag binnen de zonering van patiëntbewaking. Het was een kwestie van goed onderling overleg.
Lazy gas
Om de kamers en de apparatuur, met alle contactoppervlakten, te reinigen gassen we ze uit met vaporised H2O2. Ook wel damp fogging. En omdat het vH2O2, bestempeld wordt als lazy gas, staan er overal ventilatoren die zorgen voor de totale distributie van het gas in de ruimte. Bij deze procedure wordt het luchtbehandelingssysteem uitgezet en diverse in- en uitgangen afgesloten, op die manier komt het gevaarlijke gas de kamer niet uit. Via sensoren buiten de ruimte wordt gemonitord of dit ook daadwerkelijk zo is.
Werken met deze procedure kent vier fases. Voorafgaand aan de eerste fase wordt de ruimte geheel afgeplakt om deze luchtdicht te krijgen. Dit kan een lastige opgave zijn. Een test, de nulmeting, is daarom van belang. In de initiatiefase wordt gecontroleerd op de temperatuur en luchtvochtigheid van de ruimte. Dit heeft namelijk invloed op de dampinwerking. Daarna wordt de damp gemaakt, en ingebracht in de ruimte, de gassing phase. Vervolgens is er een bepaalde intrektijd nodig (dwell phase). Daarna breken koolstoffilters de damp weer af in zuurstof en water dat aan de ruimte onttrokken wordt (airiation phase). Waarna de ruimte weer belucht kan worden en toegankelijk is.
Per kamer hebben we ongeveer 30 chemische en biologische indicatoren geplaatst. Deze laten zien of er voldoende H2O2 is geweest. De indicatoren meten de concentratie en de duur van het ‘foggen’. En door gebruik te maken van biologische indicatoren kunnen we zien of er voldoende afdoding plaatsgevonden heeft.
Over grenzen heen
Er is overigens een gespecialiseerde firma die de foggingsprocedure voor ons doet, in samenwerking met de HIP (Hygiëne Infectiepreventie). Maar wij zijn er als Medische Techniek wel nauw bij betrokken. In dit hele project hebben we geleerd om over onze eigen grenzen heen te kijken en van elkaar te leren. Dat geldt niet alleen voor ons, maar voor alle betrokken professionals. De ICT, zoals ik al zei, maar ook de diverse installateurs en de ontwerpers. Alles grijpt in elkaar in.
In dit hele project hebben we geleerd om over onze eigen grenzen heen te kijken en van elkaar te leren
Die chemische en biologische indicatoren hebben we bijvoorbeeld ook in onze medische apparatuur geplakt. Met de vraagstelling wat is het effect van het foggen op de medische apparatuur? Wat doet het met de werkzaamheid, de levensduur? Het gas gaat met alles een interactie aan. Er is wel onderzoek gedaan naar het effect van gas op bepaalde materialen, maar niet op complete apparaten. We moeten dus informatie ophalen bij andere huizen en bij leveranciers en zo op zoek gaan naar best practices. Leveranciers zijn uiteraard terughoudend vanwege de vigilerende regelgeving.
Onze apparaten gaan vier weken na reiniging in onderhoud en na een half jaar nog een keer. Daarna gaan ze mee in regulier onderhoud. Dit om zeker te zijn van de juiste functionele werking.
Oog voor comfort
Het gebouw is niet alleen een technisch hoogstandje. De architect heeft ook ruimbaan gekregen om het verblijf voor de patiënten zo prettig mogelijk te maken. Patiënten met TB, worden vaak langdurig verpleegd. Er is dus een binnentuin en de verpleegkamers hebben grote ramen met uitzicht op de tuin. Een deel van de patiënten kan ook naar buiten, naar de afgeschermde tuin.
Nieuwsgierig?
Er valt nog veel meer te vertellen over Gebouw P. Meer weten?
Neem contact op met Guido: guido.hendricks@radboudumc.nl
(2022-07 | Interview: Floor Gerritsma | Foto: Hans-Peter van Velthoven)